zoarchitecten
+31 (0)6 4850 4188
info@zoarchitecten.nl
bezoekadres
Het Schieblock
Schiekade 189 unit 403
3013 BR Rotterdam
postadres
Zwaerdecroonstraat 26a
3021 WT Rotterdam
zoarchitecten (Joep Klabbers) staat ingeschreven bij het Architectenregister: 1.020601.002
Rotterdam heeft een enorm en uniek potentieel om de stad te verdichten, de druk op de woningmarkt te verlichten en daarmee de energietransitie betaalbaarder te maken. Maar liefst 3400 voetbalvelden aan bruikbaar plat dak vormen een schat aan bouwgrond, waar ambities voor stedelijke verdichting, energietransitie en inclusiviteit gerealiseerd kunnen worden.
Superrrrdam! maakt dit braakliggende daklandschap inzichtelijk op kaart en onderzoekt de sleutelfactoren voor een kansrijke ontwikkeling ervan. Met deze ingrediënten presenteert Superrrrdam het Rotterdam van de toekomst, waarin platte daken gebruikt worden voor woningbouw.
Superrrrdam adresseert hierbij niet alleen de crisis op de woningmarkt, maar ook de noodzakelijke energietransitie, omdat het ontwikkelen van daken een betaalbare energietransitie dichterbij brengt.
Zo wordt het wonen op daken geen onbereikbaar luchtkasteel voor pioniers, maar een nieuwe bereikbare werkelijkheid voor iedereen. Penthouses for the people!
Supperrrrdam! is een project van zoarchitecten (Joep Klabbers) en Yvonne Rijpers in samenwerking met Superworld en is ontworpen door 75B. Superrrrdam! is mede tot stand gekomen met financiële steun van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie.
De kaart is te koop bij NAi Booksellers, OMI en Donner of hier te bestellen.
(Ver)bouwen zonder vergunning met zoarchitecten
Architect aan Zet (AAZ) is een manier om het vergunningsvrij bouwen en verbouwen in Rotterdam mogelijk te maken. Het doel is om bouwinitiatieven sneller te realiseren. Sinds 15 oktober 2021 is Joep Klabbers gecertificeerd om op deze snellere manier te mogen bouwen in door de gemeente aangewezen delen van Rotterdam. U hoeft dan geen omgevingsvergunning aan te vragen en ook geen leges (kosten) te betalen.
Joep heeft de cursus Architect Aan Zet van de BNA Academie in samenwerking met Gemeente Rotterdam gevolgd. Hierdoor is zoarchitecten volledig op de hoogte van alle actuele ruimtelijke regelgeving, zoals bestemmingsplannen en welstandseisen. En van alle bouwtechnische regelgeving uit het bouwbesluit met betrekking tot constructies, brandveiligheid en bouwfysica. Het certificaat Architect aan Zet werd uitgereikt door Annemarie Mulder, hoofd Bouw- en Woningtoezicht van de gemeente Rotterdam.
Om welke bouwprojecten gaat het?
Het gaat om bouwprojecten die passen binnen het bestemmingsplan én die een laag ruimtelijk en bouwtechnisch risicoprofiel hebben zoals:
Hoe werkt het?
Je wilt een huis (ver)bouwen of een bouwwerk plaatsen zoals hierboven genoemd. Als de locatie in aanmerking komt voor Architect aan Zet en de bouwplannen passen binnen het geldige bestemmingsplan, dan kun je een offerte aanvragen bij een gekwalificeerde architect, zoals zoarchitecten. Bij opdracht melden wij de bouwactiviteit aan bij de gemeente. Je betaalt geen leges aan gemeente voor de omgevingsvergunning, want die wordt niet aangevraagd. Naast kosten scheelt dit ook tijd.
Voorwaarde is dat de architect de volledige opdracht krijgt, van planvorming tot en met de eindoplevering. De architect maakt een ontwerp en kiest een kwaliteitsborger (bouwtechnisch en ruimtelijk) die voldoet aan de gestelde eisen. De architect informeert omwonenden en voert zo nodig overleg met hen. De architect levert het dossier bevoegd gezag (opleverdossier) binnen 3 weken na oplevering in bij de gemeente.
Op rotterdam.nl/wonen-leven/architect-aan-zet staat meer informatie over AAZ en de actuele voorwaarden.
Ben je benieuwd of je project zonder vergunning onder Architect Aan Zet gerealiseerd kan worden? Neem contact met ons op, we denken graag met je mee.
zoarchitecten is het bureau van Joep Klabbers (1969) en richt zich op de opgaven van de bestaande stad. De stad op ooghoogte (plinten) en de bovenkant van de stad (daken) hebben zijn bijzondere aandacht. Door zijn open, betrokken en enthousiaste houding kan Joep bij ingewikkelde processen met vele partijen zijn liefde voor architectuur en het detail overbrengen. Daarmee is zijn inbreng vaak sturend en doorslaggevend voor het uiteindelijke resultaat.
zoarchitecten houdt van plekken. Plekken met betekenis, mooie plekken, sfeervolle plekken. Maar ook verlaten plekken, restruimtes, achterkanten. Altijd gaat het om de liefde voor de plek. De geest van de plek vormt de basis voor het architectonische ontwerp. De kracht van zoarchitecten is het begrijpen van de genius loci en die vertalen naar een precieze ingreep. Hierbij zijn de overgangen tussen binnen en buiten, tussen private, collectieve en publieke ruimte van groot belang.
zoarchitecten zoekt altijd naar een oplossing die een passend en tegelijkertijd verrassend antwoord geeft op de gestelde vraag. Architectuur die een prettig gevoel geeft zonder opzichtig te willen behagen, die doordringt tot de kern van de zaak.
(foto: Marieke Odekerken)
Uitbreiding keuken The Boathouse Kralingen
The Boathouse aan de Kralingse Plas in Rotterdam kampte met een krappe keukenruimte. De keuken bevindt zich aan de landzijde waar het aanzicht verrommelde door tijdelijke opslag van goederen en containers. De keukenuitbreiding van 40 m2 lost deze problemen op en biedt ruimte voor een bereiding en mis-en-place die past bij deze hoogwaardige horeca. In architectonische zin geeft de eenlaagse uitbreiding het pand een kleinschalige en vriendelijke uitstraling richting de ligweide van de Kralingse Plas.
Een vervallen schuur nam een groot deel van het stadstuintje van Anouk en Jan in beslag. Door een vergelijkbaar volume achterin de tuin te plaatsen, kon de tuin veel beter benut worden. In het volume is een zithoek uitgespaard, precies op de avondzon.
Wat is er beter dan een huis met een tuin? Een huis met een daktuin!
En zeker een met de hele dag zon en uitzicht over de Bergsingel. Er moest alleen een goede dakopgang gemaakt worden. Een minimale ingreep met maximaal resultaat. Laat maar komen die zomeravonden!
Kleine dakopbouw met keuken en een doorsteek naar zolderverdieping. Eindelijk kan het grote platte dak gebruikt worden.
Regels voor veelvoorkomende werkzaamheden aan panden in beschermde stadsgezichten.
Om pandeigenaren in beschermde stadsgezichten te helpen bij het onderhoud van hun pand heeft zoarchitecten een praktische gids gamaakt. De gids geeft op beeldende wijze uitleg over veelvoorkomende werkzaamheden en legt de regelgeving en vergunningsaanvraag uit. Daarnaast geeft de gids tips en voorbeelden hoe het wel en niet moet.
Voor elk beschermd stadsgezicht - Rotterdam telt er negen - is een aparte omslag ontworpen, met daarin de geschiedenis van het gebied, een interview met een bewoner en een kaart met de belangrijke gebouwen van het beschermde stadsgezicht.
grafisch ontwerp: Mark Mulder, studio voor visuele pop.cultuur
teksten: Catja Edens, Spatie
illustraties: Francien Verhulst, Grootzus
Op deze plek, pal naast de gemeentegrens met Bergschenhoek, waren de opdrachtgevers op slag verliefd; een dijkwoning met een enorme groene tuin. Het bestaande huis bood echter te weinig ruimte. Daarom is de woning aan de achterzijde flink uitgebreid met een tuinkamer, een serre en een garage. Het hoogteverschil tussen straat en tuin is gebruikt om de uitbreiding vrijwel onzichtbaar in te passen.
Met een beukmaat van 4,80 m en een diepte van bijna 15 m is deze woning een donkere pijpenla. Om meer licht binnen te krijgen en om het souterrain bruikbaar te maken is een vide gemaakt aan de achtergevel. Minder vierkante meters, maar meer bruikbare ruimte, een zee van licht en een onverwacht mooie relatie met de tuin.
Haalbaarheidsstudie naar herbestemming van de watertoren in het Oranjepark Vlaardingen tot een duikcentrum met hotel en horeca. De nieuwe bestemming is en voortzetting van de orginele functie en een betekenisvolle verlevendiging van de plek. Het uiterlijk van de watertoren blijft ongewijzigd; een solitair metselwerk volume in het groen.
Verbouwing van een typisch jaren '50 wederopbouw-appartement in het centrum van Rotterdam. Door de krappe keuken en de benauwde badkamer te roteren om het afvoerputje ontstaat een heldere plattegrond zonder hokjes en hoekjes.
Het Supermeubel organiseert de grote, ongedefinieerde beschikbare oppervlakte in het kantoorverzamelgebouw De Prinsenhof in Den Haag. In het meubel bevinden zich de voorzieningen, zoals pantry's en vergaderruimten voor Horizon Energy Partners. Het overige oppervlakte aan de gevel is vrij indeelbaar voor werkplekken.
Dit doehetzelf-huis in Rotterdam West is onderdeel van Eén Blok Stad, een vernieuwend concept om in slechte staat verkerende panden op te knappen. In plaats van sloop zijn ca 50 negentiende-eeuwse panden in Rotterdam West aan de buitenkant volledig gerenoveerd; funderingsherstel, gevelherstel, vervangen van daken, kozijnen, hekwerken, etcetera. De binnenkant kan door de koper naar eigen inzicht worden afgebouwd. Het karakteristieke winkelpand aan de Zwaerdecroonstraat is door zoarchitecten verbouwd tot een comfortabel en eigentijds woonhuis.
Zo maak je weer woningen van een voormalige bedrijfsruimte.
De opgave was om acht woningen te realiseren met een eigen parkeerplaats in hartje Kralingen. Het negentiende eeuwse blok aan de IJsclubstraat kon aan de achterzijde worden uitgebreid waardoor de woningen een grote gezamenlijke buitenruimte kregen. De auto's parkeren hieronder.
Inrichting van het nieuwe hoofdkantoor van comwonen in gebouw Woudestein, Erasmus Universiteit Rotterdam. De transparante wanden van cellenkantoren en concentratiewerkplekken zijn om akoestische en privacy overwegingen op strategische plaatsen voorzien van dichte delen. Hierdoor ontstaan steeds wisselende zichtlijnen en perspectieven in het open kantoorlandschap.
Zo wordt een kantoorgebouw een studentenhuis.
In dit onderzoek hebben we de mogelijkheden verkend voor de transformatie van een leegstaand kantoorgebouw tot studentenhuisvesting. Het kantoorpand ligt naast Station Schiedam-Centrum en heeft daardoor een goede openbaar vervoer verbinding met de omliggende studentensteden.
Het bestaande gebouw wordt gestript en de studentenwoningen worden in afleesbare units centraal rond de kern gesitueerd. Om het pand komt een gordijn van glas tegen de hoge geluidsbelasting. Aan de gevel tussen het glas en de studentenunits onstaat een brede ruimte die dienst doet als verkeersruimte, buitenruimte en ontmoetingsruimte. Zo wordt de dynamiek van de bewoners zichtbaar en verlevendigt het de directe omgeving.
Zo maak je een grotere keuken én een ontbijtplek in de zon met maximaal zicht op de grote tuin.
Aan de achterzijde van dit rijksmonument is de keuken uitgebreid met een nieuwe serre. In schaal en verhouding zoekt de nieuwbouw aansluiting bij de bestaande achtergevel. De materialen zijn echter modern; Twee grote stalen deuren laten keuken en tuin in elkaar overlopen. De nieuwe tafel verbindt de keuken met de serre en creëert verschillende zitplekken; dineren met vrienden in de keuken of samen ontbijten in de serre in de ochtendzon.
Om thuis te kunnen blijven wonen na een hersenbloeding is voor opdrachtgever een gelijkvloerse aanbouw ontworpen, als een uit de kluiten gewassen berging. De afmetingen van de ruimten zijn gebaseerd op de maatvoering voor aanpasbaar bouwen, zodat de woning zo veel mogelijk zelfstandig gebruikt kan worden. De aanbouw is uitgevoerd in houtskeletbouw en is bekleed met Siberisch Lariks, waarmee deze zich voegt in het landschap van houten schuttingen en bergingen.
Zo bouw je een huis op je dak.
Op het platte dak van een stadsblok in Rotterdam Noord staat een dakopbouw die in vorm refereert aan een kapconstructie, maar tegelijkertijd een nieuw, autonoom object in het daklandschap is. De gevels zijn uitgevoerd als kastenwanden met veel opslagruimte, een opklapbed en een werkblad. Aan de voorzijde opent de gevel zich naar een zonnig dakterras. Een bank en barbecue zijn uiteraard meeontworpen.
Het dakhuis komt als prefab bouwpakket aan en wordt in zeer korte tijd op het dak in elkaar gezet. De bekleding in zinkgrijze beplating sluit aan bij de traditionele materialen van de omgeving.
Het gebied aan de Noordvest in Schiedam wordt gekenmerkt door een aantal historische elementen; molen de Vrijheid, de karakteristieke kade en het herenhuis aan de Noordvest 103, een rijksmonument. Deze historische elementen, de ligging aan de rand van het historisch centrum van Schiedam en de toekomstige woningomgeving maken van de locatie een aangename plek die uitstekend geschikt is voor een kleinschalig stadshotel.
Zo maak je weer een stadswoning van een studentenhuis
Een voormalig studentenhuis in Rotterdam Kralingen wordt weer een volwaardige stadswoning.
Behalve een grondige opknapbeurt wenste de opdrachtgever ook buitenruimte. Daarom is een dakterras als een kraaiennest midden in de kap geconstrueerd. Onzichtbaar vanaf de straat en hoog genoeg om de zeilbootjes op de Kralingse Plas te kunnen zien!
Het studiegebied tussen de Noordvest en de Zijlstraat valt binnen de begrenzing van het historisch centrum van Schiedam. Het wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van fabriekspanden en door een aantal historische panden, zoals de molen De Vrijheid en een dichtgebouwd rijksmonument. De opgave van dit onderzoek was om het bedrijventerrein te transformeren tot woongebied met respect voor de historische elementen.
Het studiegebied ligt ingeklemd tussen dijken met woningen, net buiten de dorpskern van Dirksland. Het gebied heeft zich ontwikkeld van waterreservoir tot polder tot de huidige bestemming van bedrijventerrein van matige kwaliteit. Het gebied is een enclave, losstaand van zijn omgeving.
De nieuwe stedenbouwkundige opzet met eenduidige vormgeving van de geplande woningbouw versterken het idee van een enclave.
In het historisch centrum van Schiedam, op de karakteristieke hoek van de Lange Haven met de Korte Dam, vult een nieuw pand het bestaande gat op en completeert het stedelijk ensemble van de afzonderlijk geschakelde panden. Het naastgelegen bestaande pand wordt bij het nieuwe getrokken en zo ontstaat over twee panden op de begane grond een stadscafe met daarboven twee appartementen.
In de architectuur wordt aansluiting gezocht met de historische omgeving door schaal, verhoudingen en materialisatie af te stemmen op het bestaande. De uitvoering is echter van nu; moderne architectuur die naadloos opgaat in zijn omgeving.
Ontwerp en uitvoering van een fietsenstalling voor de buurt. Een bestaande stalling wordt verplaatst naar een leeg kavel in de Oosterstraat en voorzien van een hek en verlichting. Het strekmetalen hekwerk echoot de raamvitrages van de buurpanden.
Zo verbind je kamers en maak je ruimte.
De kleine keuken is gescheiden van de zonnige voorkamer. Ertussen een onduidelijk en onhandige kelderruimte.
Oplossing is om een doorbraak te maken in de vorm van een kast, een kastgang.
Winst is veel bergruimte, meer licht, een nieuwe relatie met de straat en de niet te onderschatten mogelijkheid tot rondlopen.
Reeks evenementen rond de revitalisering van de Nieuwe Binnenweg in Rotterdam.
Voor/Heen Nieuwe Binnenweg brengt op een prikkelende manier de culturele, sociaal-maatschappelijke, beeldende, architectonische, historische en fysieke ingrediënten voor toekomstige ontwikkelingen in kaart. In een reeks van vijf driedaagse evenementen worden diverse thema's behandeld, steeds in een ander leegstaand pand in de straat.
Voor/Heen Nieuwe Binnenweg was een samenwerking tussen Projectbureau Revitalisering Nieuwe Binnenweg, Kunst- en Architectuurcollectief Genius Loci (Joep Klabbers, Arjan Scheer, Joris Hekkeneberg, Manuela Porceddu en Mark Mulder), Cinema West (Mark Duursma), Jan Willem de Laive en Martin van Kippersluis.
Zo maak je een lusthof op je dak.
Een lusthof is een prachtige, besloten tuin waar het heerlijk toeven is, waar alle zinnen aangenaam geprikkeld worden door kleurrijke en welriekende bloemen en het betoverend gezang van vrolijke vogels.
Voor de bewoners van een bovenwoning aan de Lusthofstraat was het gebrek aan buitenruimte aanleiding om een daktuin aan te leggen. De opbouw is modern en functioneel van vormgeving, maar ontworpen met authentieke, traditionele Kralingse materialen, kleuren en detaillering.
De twee woningen aan deze portiek zijn samengevoegd tot een ruime woning voor een voormalig Nederlands kampioen wielrennen. Door het verwijderen van het portiek op de bovenste verdieping ontstaat een lichte woning met een 'loft feel'. Het portiek transfomeert tot een trappenhuis met berging en entree.
Onder Ottomaanse invloeden ontwikkelde zich in het begin van de achttiende eeuw een koffiehuis cultuur in het Oostenrijks Hongaarse rijk. Geïnspireerd op Turkse voorbeelden van koffiehuizen verschenen zonneschermen en tent-achtige constructies in de Europese metropolen; De canopy beantwoordde aan het heersende oriëntalisme in de achttiende eeuw. De canopy werd daarmee synoniem voor de publieke ontmoetingsplaats.
Om aan de Suikerrui, na het verwijderen van de bestaande aanbouwen en het herinrichten van de straat, de ‘grandeur van weleer’ te herstellen, stellen wij een canopy voor, als venzelfsprekende en kwaliteitsvolle toevoeging aan het monumentale gevelbeeld van de straat. Op oude postkaarten en foto’s van Antwerpen komen zonneschermen en luifels veelvuldig voor. De tent-achtige constructies aan de gevels geven een aangenaam informeel beeld, zonder te verrommelen. Op ontspannen wijze organiseren de luifels en zonneschermen het programma op straat, datgene wat zich eronder afspeelt.
Een goed gesneden en knap in elkaar gestoken stoffen luifel is een verrijking van het gevelbeeld en vormt een fraai contrast met de harde, stenige architectuur. Daarbij geeft het een attractief en gastvrij straatbeeld, met een sterke referentie naar het buiten-zijn.
Plintheelkunde: Voormalig bankfiliaal wordt moderne, frisse tandartspraktijk met een transparante pui die glimlacht naar de straat.
De functie van de plint in de stedelijke context stond centraal in deze transitieopgave. Voor de vestiging van een tandartspraktijk is de plint van het voormalige bankfiliaal open gemaakt. De nieuwe, transparante plint gaat een relatie aan met de stad en draagt bij aan de beleving van de stedelijke ruimte. Er is letterlijk nieuwe ruimte toegevoegd aan het stedelijk domein.
De stedenbouwkundige en architectonische opgave van een open en toegankelijke plint in combinatie met een optimale bedrijfsvoering voor de tandartspraktijk is opgelost door een getrapte overgang van openbaar naar privé.
Voor de tandartspraktijk is de plint open gemaakt en voorzien van grote glazen puien, gevat in hoogglans witte kaders, die als ‘facings’ voor de kozijnen zijn aangebracht. De entree met wachtruimte direct achter de gevel is licht en ruim. Een verlaagd plafond is verwijderd en de bovenlichten zijn weer voorzien van glas. Deze publieke ruimte biedt toegang tot de behandelkamers als tussen gelegen zone met daarachter de artsenruimtes die alleen voor het personeel toegankelijk zijn.
De Nieuwe Binnenweg in Rotterdam kampte de laatste jaren met economische achteruitgang en opkomende verloedering. De leegstand in bedrijfsruimten was hoger dan op de andere winkelstraten. Het ondernemersaanbod was eenzijdig en ondernemers investeerden weinig in de uitstraling van hun pand. Ook de kwaliteit van de buitenruimte stond voortdurend onder druk.
Eén van de prioriteiten in de revitalisering van de Nieuwe Binnenweg betrof de verbetering van het aanzien van de bedrijfspanden. Voor het opknappen van het gevelbeeld aan de Nieuwe Binnenweg is zoarchitecten als projectleider Beeldkwaliteit aangesteld. Hiertoe heeft zoarchitecten allereerst het Programma van Eisen Beeldkwaliteit ontwikkeld. Per pand is vervolgens een gebrekenlijst opgesteld, op basis waarvan de pandeigenaren zijn aangeschreven om hun panden op te knappen.
Omdat de Nieuwe Binnenweg voornamelijk uit winkelpanden bestaat is er veel aandacht geschonken aan reclameuitingen. Zoarchitecten heeft op basis van de bestaande regels voor gevelreclame de Praktische Reclamegids voor de Nieuwe Binnenweg opgesteld. Hierin worden reclameregels geillustreerd en uitgelegd aan de hand van voorbeelden.
Een groep vrienden heeft een stuk grond in Oost Kreta op het oog voor de bouw van vakantiewoningen. Om nog meer potentiele deelnemers te werven heeft zoarchitecten een verkavelingsplan en enkele woningtypen uitgewerkt. Op basis van zeecontainers is met eenvoudige, locale middelen afbouw in eigen beheer mogelijk. Have a Crete holiday!
Ontwerp voor de uitbreiding van vishandel Andaluce aan de 1e Middellandstraat in Rotterdam West. Door het samenvoegen van twee panden ontstaat op de begane grond een ruime viswinkel met visbar voor gegrilde en gebakken vis. Op de eerste verdieping wordt het bestaande visrestaurant uitgebreid met een dakterras en af te huren familieruimte voor feesten en speciale gelegenheden.
Zo wordt de dokter beter: uitbreiding en verbouwing van de huisartsenpraktijk.
De bestaande praktijkruimte was sleets en functioneerde op een aantal punten niet naar wens. Toen de kans zich voordeed om de praktijk uit te breiden met een doorbraak naar het naastliggende pand, was dat het moment om een goed werkende praktijkruimte te realiseren. Hiermee biedt het de patienten een aangename omgeving, geeft het de medewerkers een professionele werkruimte en versterkt de huisartsenpraktijk zijn concurrentiepositie.
Zo drink je de lekkerste espresso: verbouwing winkelpand tot espressobar
Voor de nieuwe vestiging van de Urban Espresso Bar heeft zoarchitecten het hoekpand aan Nieuwe Binnenweg en Claes de Vrieselaan grondig verbouwd. De voormalige kaaswinkel kreeg van binnen en buiten een extreme make-over; een nieuwe indeling en nieuwe puien geven het pand de tijdloze, minimalistische en kosmopolitische look waarin Rotterdams beste koffie wordt geserveerd.
Grote schuiframen echoën de typische negentiende-eeuwse kozijnen in de omgeving en verbinden binnen met buiten. Door een uitgekiende maatvoering van de schuiframen is er zowel zittend als staand een visuele verbinding tussen straat en interieur.
De winkels aan de Paul Krugerstraat en Pretorialaan gaan op dit moment schuil achter matig onderhouden gevels en in zijn veel gevallen verscholen onder een verouderde en verwaarloosde luifel. Opvallend is de enorme vervuiling aan reclame-uitingen, die elkaar lijken te moeten overschreeuwen. De winkels stralen hierdoor een laagwaardige kwaliteit uit, en wekken weinig vertrouwen bij de consument.
zoarchitecten is gevraagd om bij te dragen aan de verbetering van het gevelbeeld van de Pretorialaan en Paul Krugerstraat, daar waar sprake is van winkelpanden.
Joep Klabbers was als projectleider Beeldkwaliteit nauw betrokken bij de revitalisering van de Nieuwe Binnenweg en heeft voor meerdere winkelstraten in Rotterdam een Praktische Reclamegids opgesteld, waarin eigenaren en ondernemers op inzichtelijke manier wegwijs worden gemaakt in de regels met betrekking tot gevelreclame, rolluiken, zonwering en uitstallingen.
Gevelstudie voor een CPO (Collectief Particulier Opdrachtgeverschap) in Rotterdam-Overschie.
Op uitnodiging van DUWO ontwerpt zoarchitecten de stedenbouwkundige uitwerking van hun businesscase voor 2000 woningen in Leiden Lammerschans. Het uiteindelijke ontwerp is gemaakt door Mecanoo. mecanoo.nl/Projects?project=200
Een typisch jaren 30 huis in Rotterdam Hilligersberg krijgt een subtiele, haast onzichtbare make-over, waardoor de beschikbare leefruimte veel beter benut wordt en de tuin op een vanzelfsprekende wijze bij de woning wordt betrokken.
Uitbreiding serre
Aan de Plaszoom, tussen de snuif- en specerijenmolens De Ster en De Lelie (Rijksmonument), werd in 1867 een directeurswoning gebouwd, het huidige Restaurant De Tuin van de Vier Windstreken. Vanaf de veranda ontplooiden zich hier rond 1930 de eerste horeca activiteiten: de verkoop van versnaperingen voor dames en heren te paard. Na de Tweede Wereldoorlog werd de veranda verbouwd tot serre voor meer zitcapaciteit. De serre is in 2006 vervangen naar ontwerp van architectenbureau Borski Noordhoek Bleichrodt.
De opgave was om deze serre uit te breiden voor meer capaciteit, een beter bruikbare zaal en het beter functioneren van de bestaande onderneming. Het bestemmingsplan stond nog 70 m2 bebouwing toe. Die is ingevuld met een uitbreiding richting het water, zodat het doorzicht richting de Kralingse Plas behouden blijft. De architectuur van de bestaand serre wordt doorgezet in een compact volume met een grote vouwpui aan het water. Met de hele gevel open is er een overdekte veranda aan de Kralingse Plas.